Akıllı lens, katarakt ameliyatı ile takılan bir lens türüdür.. Bu anlamda, akıllı lensin yakın görme problemi olan ancak katarakt sorunu bulunmayan kişilere takılması doğru değildir.

Akıllı lensler hastaların görme sorununa çözüm olabilecek düzeyde etkili yapıdadır. Ancak hiçbir yapay materyal gerçeğinin yerine tutamaz. Buradaki amaç, gözde doğuştan var olan ve artık işlevini yitirmiş mercek yerine yapay bir mercek uygulayarak hastanın görme kalitesini olabildiğince artırmaktır. Akıllı lensler, gözünde katarakt hastalığı olan ve bu nedenle ameliyat olması gereken hastalar için uygulanmaktadır. Bunun için uygun hastalar tercih edilmeli ve akıllı lens ameliyatı basit bir işlem olarak düşünülmemelidir.

Akıllı Lens Nedir?

Katarakt ameliyatlarında kullanılan merceğin türüne göre adlandırılmış tedavi tekniği olan akıllı lens, hem yakını, hem uzağı, hem de ara mesafeyi görmeyi sağlayan çok odaklı göz içi lensidir.

Akıllı Lens Kimlere Uygulanır?

Katarakt ameliyatında takılan Akıllı Lensler, özel bir sebebi yoksa katarakt hastalarının büyük bir kısmına uygulanabilir. Ayrıca genç yaşta kataraktı olmayan ancak ileri derecede hipermetrop olan ya da yüksek miyopi nedeniyle lazer olamayan, yakın gözlüklerinden erken yaşta kurtulmak isteyen kişilere de Akıllı Lens (GİM) uygulanabilir.

Daha önce göz laser operasyonu geçirmiş kişiler de eğer göz içi lenslerindeki deformasyon nedeniyle görme azalması, uzağı veya yakını görememe sorunu yaşıyorsa Akıllı Lens tercih edilebilir.
Kataraktı olan hastaların mesleki konumu, yaşı, sosyal aktivitesi, okuma alışkanlığı, entelektüel düzeyi de hasta seçiminde önem taşımaktadır. Uygun hasta seçimi, uygun teknik, ameliyatın gerçekleştirildiği kurumun ve hekimin tecrübesi ve tabii ki doğru Lens seçimiyle yapılacak bu ameliyatlarda yüksek başarı elde edilmektedir.

Akıllı Lens Nasıl Uygulanır?

Akıllı Lens GİM yerleştirme tekniği tamamen bir katarakt cerrahisidir. Standart katarakt ameliyatında ne yapılıyorsa Akıllı Lens GİM cerrahisinde de aynı işlemler uygulanır.

Katarakt cerrahisinde hastanın göz içinde bulunan doğal Lens çıkartılarak yerine gözün iç yapısına uygun ve hastanın görmesini iyileştirecek bir Lens yerleştirilir. Fakat bu cerrahide farklı olarak, standart (sadece uzağı gösteren, yakın için gözlük gerektiren) bir Lens yerleştirme yerine Akıllı Lens (yakını ve uzağı gösteren) Lensler göz içine yerleştirilir.

Akıllı Lensin avantajları nelerdir?

Akıllı Lens GİM, çok odaklı tasarımına bağlı olarak yakın-uzak ve orta mesafeli diyebileceğimiz odaklama özelliğine sahip Lenslerdir. Katarakt ameliyatında takılan bu Lens ömür boyu göz içinde kalmaktadır. Titizlikle uygulanan Akıllı Lensler GİM yerleştirilmesi; ortalama 10 dakika süren ameliyat süresi ile dikiş konulmaksızın uygulanıp uzak ve yakın görme problemine en sade ve basit şekilde çözüm bularak hastanın görme becerisini iyileştirir.Akıllı lens takılan hasta da göz numarası bir daha ilerlemez. Katarakt ameliyatı bir kez yapılır ve gözde bir daha katarakt oluşmaz.

Akıllı Lens Operasyonu Nasıl Gerçekleşiyor?

Her bir göz ayrı günlerde yaklaşık 10 dakika süren bir işleme tabi tutulur. Gözler göz damlası ile uyuşturulur. Genel anestezi, bayıltma veya hastanede yatma söz konusu değildir. Operasyonda gözün içindeki lens yuvasına Akıllı Lens takılır. Ameliyat sonrası göz bandajlanır, hasta evine gider, bir gece göz bantlı kalır ve ertesi gün gözden bandaj alınır. Hasta aynı gün görmeye başlar. Birkaç gün içinde diğer göze de aynı işlemler uygulanır.

Akıllı Lens Ameliyatı Ne Kadar Sürüyor?

Teknolojinin göz tedavisinde devrim yaratan icatlarından birisi olan bu lenslerin göze adapte edilmesi çok da zor bir operasyon olarak görülmüyor. Bu operasyon son derece kısa sürdüğü için bazı durumlarda aynı gün içerisinde de bu operasyon gerçekleşebiliyor. Hastaların gözünde yer alan bozulmuş lensi çıkaracak ve yerine akıllı lens takacak olan doktorlar bu işlemi 10 dakika içerisinde rahatlıkla tamamlayabiliyorlar.

Gözlerine bu lenslerin takıldığı kişiler operasyondan sonra belirli bir süre dinlendikten sonra hemen taburcu ediliyor. Bu işlem operasyonun yaşandığı gün içerisinde gerçekleşiyor. Bu yüzden de insanlar hemen evlerinde dönmenin mutluluğunu yaşıyorlar. Operasyonda bant ile sarılan gözün bandı doktorlar tarafından dikkatlice çıkarılıyor. Bu aşamadan sonra akıllı mercek kullanmaya başlayan kişiler günlük hayatlarına çok basit bir biçimde dönüş sağlamış oluyor.

Akıllı Lensler Neden Önemli?

Gözlerinden rahatsızlığı bulunmayan kişiler, sürekli olarak gözlük kullanımından şikâyetçi olmadıklarından ya da görme problemlerinin insanlar üzerindeki psikolojisini bilmediklerinden bu gelişmenin önemini yeteri kadar kavrayamayabiliyor. İnsanlar, akıllı lens ile birlikte artık ameliyatlar sonrasında sürekli olarak gözlerinin net bir şekilde görebilmesi için adımlar atmak zorunda kalmıyor. Ömürlük olarak takılan bu lenslere sonrasında müdahale edilmesi gerekmiyor ve kişiler hayatlarının sonuna kadar bunları kullanabiliyorlar.

Buna ek olarak ara mesafelerde muhteşem bir görüş sağlıyor. Uzak ya da yakın olarak nitelendirilemeyen mesafeler için akıllı mercek kullanımı uzman doktorların tamamı tarafından öneriliyor. Bilgisayar kullanım mesafesi, televizyon izleme mesafesi, mutfak tezgâhında çalışırken tezgâh ile olan mesafe kişilerin rahatlıkla gördükleri mesafeler oluyor.

Akıllı lens zararlı mı?

Bu lensler için hasta seçimi ve hastanın bu merceğe uygunluğunun son derece önemli olduğunu dile getiren Dr. Yüzbaşıoğlu, açık veya gizli şaşılığı olanlarda, kornea yapısında düzensizlik bulunanlarda, sarı nokta hastalarında, diyabete bağlı retina hasarında bu merceklerin kullanımının uygun olmadığına dikkat çekti.

GEREKSİZ KATARAKT AMELİYATININ ÖNÜ MÜ AÇILIYOR?

Dr. Yüzbaşıoğlu’na göre, bu lenslerle ilgili pratikte yaşanan sorunların başında katarakt sorunu olmayan kişilerde de bu lenslerin kullanılması ve bunun için ameliyat yapılması.

“Burada özellikle dikkat edilmesi gereken husus bu merceklerin takılabilmesi için hastanın kataraktı olmasa bile sanki kataraktı varmış gibi kendi doğal merceğinin alınacak olmasıdır. Dolayısı ile katarakt ameliyatına ilişkin tüm riskleri taşıyor olması çok önemli bir durumdur” diyen Yüzbaşıoğlu, bahsettiği o risklere ilişkin şu değerlendirmede bulundu:

“HASTAYA AMELİYATIN TÜM RİSKLERİ ANLATILMALI”

"Özellikle akıllı lens söylemi bu lenslere karşı ilgiyi ve beklentiyi artırıyor. 40 yaşını geçen herkese yakın gözlüğü kullanmak yerine bu lenslerin uygulanabileceği vurgulanıyor. Buna tam olarak katılmak mümkün değil. Her şeyden önce bu lenslerin uygulanması için hastanın katarakt ameliyatı olması, yani hastanın mevcut doğal lensinin alınması gerektiği, hastanın bu ameliyata ilişkin tüm riskleri taşıdığı ve bu risklerin neler olduğu anlatılmalı.

AKILLI LENS TAKILIRKEN HANGİ RİSKLER GELİŞEBİLİR?

Ameliyat sırasında gözün mikrop alabileceği, göz içi lensini yerleştirdiğimiz kesenin yırtılabileceği ve lensin arzulanan şeklide yerleştirilemeyebileceği, lensin numara ölçümlerinde sapmalar olabileceği, ameliyat sonrası ışık halkaları ve yansımaları görülebileceği, kanama olabileceği gibi istenmeyen durumlarla karşılaşılma ihtimali hastaya mutlaka anlatılmalıdır. Sadece ‘akıllı mercek takılacak’ söylemi hastanın iradesinin sağlıklı şekilde oluşmasını engelleyecek ve yanılmasına neden olacaktır.”

Göz doktorluğunun yanı sıra İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu olan ve tıp hukuku alanında çalışmalar yapan Prof. Yüzbaşıoğlu, “Aynı zamanda bir hukukçu olarak hastanın kararının olgunlaşmasında bu bilginin mutlaka verilmesi gerektiğini düşünüyorum. Bu bilginin eksik bırakılması hekimleri de medikolegal yönden zor durumda bırakacaktır” dedi.

Dr. Yüzbaşıoğlu, akıllı lens uygulamalarında karşılaşılan tıbbi ve hukuki sorunlar hakkında şunları söyledi:  

“Katarakt ameliyatı gözün en önemli ameliyatlarından birisidir. Günümüzde her ne kadar ileri teknoloji kullanılarak bu ameliyatlar yapılsa da ne yazık ki hala ameliyata ilişkin komplikasyonların yani istenmeyen sonuçların meydana gelebilmesi mümkündür.

"Akıllı lens işlemi 10 Dakikada Göze Konulan Mercek İbaret Değildir"

Sadece gözlüklerin atılması amaçlı bu ameliyatların yapılması durumunda ise özellikle yüksek miyop hastalarında sıradan katarakt ameliyatlarına göre daha fazla retina dekolmanı ve koroid kanaması gibi komplikasyonlarla karşılaşıldığı bilinmektedir. Bu durumlar, hasta ile mutlaka konuşulmalıdır. Yani yapılan işlem 5-10 dakikada göz içine konulan mercekten ibaret değildir.